Hz. Muhammed Dönemi Medine’nin Su Kaynakları ve Onun Suya Dair Uygulamaları

Bu çalışmanın iki temel hedefi vardır. İlki rivayetlerden hareketle Hz. Peygamber döneminde (622-632) Medine’nin su kaynaklarını tespit, diğeri ise onun bu kaynakların İslami ve insani şekilde nasıl kullanılacağına dair uygulamalarını ortaya koymaktır. Hicretle nüfusu artan Medine su kaynakları açısından yarımadanın geneline göre nispeten iyi durumda olsa da burada nehirler gibi yer üstü su kaynağı olmayıp su ihtiyacı harre denilen volkanik zeminden çıkarılan kuyularla karşılanmaktadır. Bu dönemde Medine’de Hz. Peygamber’in su içmesi, abdest alması veya dinlenmesiyle bir şekilde doğrudan irtibatlandırılan 23, irtibatlandırılamayan 12 ve şehre yakın mesafelerde 9 kuyu olmak üzere toplam 44 kuyunun varlığı tespit edilmiştir. Allah Resulü su gibi hayati bir meselede herkesin ihtiyacını sağlıklı ve hakkaniyetli bir şekilde karşılamak amacıyla su kaynaklarının tekelleşmesini önlemiş, Müslümanları kuyu satın alıp vakfetmeye ve yeni kuyular açmaya teşvik etmiş hatta hayvanların ve boş arazilerin sulanmasının dahi sevap olduğunu ifade etmiştir. İnsanlık tarihinde suyla medeniyet arasında mutlak bir ilişki vardır. Medine’de medenî bir toplum inşa etmek isteyen Hz. Peygamber, kuyuların mülkiyeti ve etrafındaki belli bir alanın kuyuya tahsisi için kurallar belirlemiş, suların kirletilmemesi ve ibadet amaçlı bile olsa israf edilmemesi hususunda ashabını uyarmıştır. Kuyularla ilgili cahiliyeden kalma kötü adetleri kaldırmıştır. Günümüz şartlarında bile dünyada her yıl milyonlarca kişinin içilebilir ve hijyenik su eksikliğinden kaynaklanan hastalıklar sebebiyle öldüğü dikkate alındığında Hz. Peygamber’in uygulamalarının ne kadar isabetli olduğu anlaşılacaktır. Ayrıca temel bir ihtiyaç maddesi üzerinden dolaylı olarak Medine’nin gündelik, sosyal ve iktisadi hayatına ışık tutulacaktır. Çalışma Medine tarihine dair eserler başta olmak üzere İslam Tarihi kaynaklarından nitel bir araştırma yöntemi olan doküman inceleme suretiyle hazırlanmıştır.

Yusuf KABAKCI
Makaleyi indir

Yorum yazın

Yorum yapmak için giriş yapın.